Bingöl İl Tarım ve Orman Müdürü Dr. Burhan BAHADIR, il genelinde hayvancılığa sağlanan destekleri, uygulanan projeleri ve gelinen noktayı Bingöl Kent Haber Gazetesi’ne anlattı.
Peki, Bingöl’de hayvancılıkla uğraşan üreticiler ne tür desteklerden faydalanıyor? Hangi projeler uygulanıyor? Bahadır, tüm detaylarıyla anlattı…
“Hayvancılık Bingöl için oldukça önemli bir geçim kaynağı aynı zamanda kadimden beri ilimizin sosyokültürel yapısının ayrılmaz bir parçasıdır” diyen Dr. Bahadır şunları kaydetti:
“SON 23 YILDA TARIMSAL ÜRETİME 7,8 MİLYAR TL DESTEKLEME VE HİBE ÖDEMESİ YAPILMIŞTIR”
“Bizler İl Tarım ve Orman Müdürlüğü olarak bunun farkında ve bilincindeyiz. Bu konuda Bakanlığımızın verdiği destekler ve hibe destekli projeler mevcut. Öncelikle bu destek ve hibelerden bahsetmek istiyorum.
Tarım ve Orman Bakanlığımız tarafından her yıl bitkisel üretim ve hayvansal üretim faaliyetlerine destekleme ödemeleri yapılmaktadır. Hayvancılıkta buzağı-malak desteği, kuzu-oğlak desteği, arılı kovan desteği, çiğ süt desteği, karkas et desteği gibi birçok destekleme kalemi bulunmaktadır. Desteklemelerde temel desteklere ilave olarak yas cinsiyet, çiftçi örgütlerine üyelik, kalite parametrelerinin tutturulması gibi bazı kriterleri sağlayan yetiştiricilere ilave destek ödemeleri yapılmaktadır. Temel I destekten tüm üreticiler faydalanabilmektedir.
Bingöl'de son 23 yılda tarımsal üretime 7,8 Milyar TL destekleme ve hibe ödemesi yapılmıştır. Bu tutarın 3,1 Milyar TL'si sadece hayvancılığa verilen desteklemedir. 3,2 Milyar TL'lik kısmı da projelere verilen hibe desteğinden oluşmaktadır
Hibe desteği verilen projelere değinecek olursak; Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı Ekonomik Yatırımlar kapsamında yapılan tesislere %50 oranında hibe desteği yani geri ödemesiz destek verilmektedir. Proje kapsamında modern ahırlar, süt işleme, et işleme, bal paketleme tesisleri, soğuk hava depoları, çelik silo, küçükbaş işletmeleri gibi birçok konudaki yatırıma destek verilmektedir. Bu kapsamda ilimizde %50 hibe destekli: 39 adet hayvan ürün işleme tesisi (et, süt işleme, bal paketleme vb.), 41 adet bitkisel ürün işleme tesisi (reçel, pekmez üretimi, bakliyat, tahıl paketleme vb.), 21 adet 100 bas kapasiteli modern büyükbaş işletmesi, 6 adet küçükbaş işletmesi ile 22 adet kanatlı kümesi kuruldu. Çelik silo, soğuk hava deposu, kırsal turizm, toplu basınçl1 sulama sistemleri, aile işletmelerinin desteklenmesi gibi konularda 35 proje ile birlikte ilimizde toplam 165 projeye 650 hibe desteği sağlanmıştır. Bu yıl da proje başvuruları başladı. 21 Nisan 2025 tarihinde başvurular sona erecek”
“SİLAJLIK MISIR ÜRETİMİNDE SON 5 YILDA 7,7 KAT ARTIŞ SAĞLANDI”
“Yine Bakanlığımızın DAP Projeleri kapsamında 188 adet 50 baş kapasiteli ahir ve 30 adet 200 baş kapasiteli ağıl olmak üzere 218 adet işletme kuruldu.
Genç Çiftçi Projeleri kapsamında 301'i Büyükbaş 153'ü küçükbaş, 108'i arıcılık, 34'ü kanatlı tesisi olmak üzere 596 adet hayvancılık projesine %100 hibe desteği verildi.
Genç Çiftçi Projesinin bir devamı niteliğinde olan Kırsal Kalkınmada Uzman Eller Projesi kapsamında Tarım ve Orman alanında yükseköğrenim görmüş mezunlarımızın projelerine %100 hibe desteği verildi. Bu kapsamda 13 adet büyükbaş hayvancılık, 5 adet küçükbaş hayvancılık ve 12 adet arıcılık projesine %100 hibe desteği verildi.
Küçükbaş ve Büyükbaş Hayvancılık Yatırımlarının Desteklenmesi Projesi kapsamında da 21 işletmeye 73 adet alet-ekipman %50 hibeli olarak verildi
Etçi ve Kombine Irkların Suni Tohumlama Uygulamalarıyla Yaygınlaştırılması Projesi kapsamında Serbest Veteriner kliniği bulunmayan İlimiz Adaklı, Kiğı, Yayladere ve Yedisu İlçelerinde suni tohumlama çalışmaları yapıldı.
Özellikle büyükbaş hayvancılığın temel ihtiyacı olan kaliteli kaba yemin üretilmesi amacıyla son beş yılda çiftçilerimize %50 hibeli olarak 440 ton yem bitkisi tohumu dağıtım# gerçekleştirildi.
Yem bitkisi üretiminde ikinci ürün silajlık mısır üretimi gerçekleştirildi. Bu da ilimiz için bir ilk olma özelliği taşımaktadır. Buradan şunu da ifade etmek istiyorum, özellikle silajlık mısır üretiminde son 5 yılda 7,7 kat artış sağlandı.
İlimizin süt sığırcılığı altyapısını güçlendirmek, çiğ sütün soğuk zincirle sanayiye aktarılması için gerekli ekipman ve sistemlerin kurulması amacıyla 941 yetiştiricimize %70 hibeli süt sağım makinesi ve 42 yetiştiricimize %60 hibeli süt soğutma tankı dağıtımı gerçekleştirildi. Önümüzdeki günlerde 250 yetiştiricimize süt güğümü ve Çiftli Süt Güğümü Taşıma Arabası %50 hibeli olarak verilecek.
Önceki yıllarda Kırsal Alanda Sosyal Destek Projesi kapsamında 23 köyde kurulan kooperatifler bünyesindeki atıl durumdaki süt toplama merkezleri aktif hale getirildi. Buna ilave olarak hazırlanan fizibilite raporu doğrultusunda Merkez ve İlçelerimizde üretim yapılan alanların merkezi konumundaki 10 köyde süt toplama merkezi kurarak damızlık sığır yetiştiricileri birliğimiz aracılığıyla süt toplanmaya başladı. Süt toplama merkezlerimizin yanında süt soğutma tankı bulunan işletmelerle birlikte ilimizin günlük süt toplama kapasitesi toplamda 382 tona ulaşmış durumdadır.”
“41 KÖYDE TOPLAM 55 BİN HEKTAR ALAN ISLAH EDİLDİ”
Yine ilimizde bir ilk olarak; Tarım ve Orman Bakanlığımız, İl Özel İdaresi, Fırat Kalkınma Ajansı ve DAP Kalkınma İdaresi destekleriyle ilimizde bir ilk olarak, Merkez Ekinyolu Köyünde yer alan 22 dekar alan üzerinde Makine-Ekipman Parkı ve Silaj Paketleme Tesisi kurduk. Bu Makine Ekipman Parkının içerisinde çok sayıda tarım alet ve makinesi mevcuttur. Bu makine-ekipmanların birçoğu daha önce ilimizde bulunmayan ve ilk olarak çiftçilerimizin hizmetine sunulan maine-ekipmanlarıdır. Bunlardan en önemlisi Kendi Yürür Silaj Biçme Makinesidir. Özellikle artmakta olan silajlık mısır yetiştiriciliği için büyük bir ihtiyaçtı, ilimize kazandırmış olduk, hali hazırda çiftçilerimize hizmet vermektedir. Bunun yanında tesiste bulunan çok sayıda makine-ekipman, Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği tarafından piyasa fiyatlarının altında bir bedelle çiftçilerimizin hizmetine sunulmaktadır. Bu tesisin içerisinde 35 ton kapasiteli bir süt toplama merkezi kurulmasıyla ilgili de çalışmalar başlamıştır. Yine Karlıova Merkezde 6 tonluk süt toplama merkezi faaliyete geçirilmiştir.
Yakın zamanda da Kırsalda Bereket, Hayvancılığa Destek Projesi yapılmıştı. Projeyle ile işletmelerini güçlendirmek, kadın ve gençleri sektöre kazandırarak kırsalı kalkındırmayı amaçlanmaktadır.
İlimizin zengin mera varlığının değerlendirilmesi ve küçükbaş hayvancılığının geliştirilmesi amacıyla da oldukça önemli projeler hayata geçirildi. Bunlardan bahsedecek olursak; 2019 yılında, %50 hibe desteği ile Bingöl İli Damızlık Koyun ve Keçi Yetiştiricileri Birliği tarafından 500 baş kapasiteli bir Damızlık Koç ve Teke Üretim Tesisi kuruldu. Bu tesis Türkiye'de, Tokat ilinden sonra kurulan 2. Damızlık Koç ve Teke Üretim Tesisidir.
Yetiştiricilerimizin damızlık ihtiyacını karşılamak üzere bu tesiste yetiştirilen 1.361 bas damızlık koç ve teke %50 hibeli olarak yetiştiricilerimize dağıtıldı.
Meralarımızda hayvancılığın sürdürülebilirliği ve mera kalitesinin artırılması amacıyla Mera Islahı Projeleri yürütülmektedir. Bu kapsamda ilimizde 41 köyde toplam 55 bin hektar alan ıslah edildi.
Meralarımızda hayvan içme suyu temini amacıyla il Özel İdaresi ile birlikte 34 adet hayvan içme suyu göleti ve 29 adet güneş enerjisiyle çalışan sondaj tesisi yapıldı. Proje ile ilimiz merkez ve ilçelerinde yılda yaklaşık 60 bin büyükbaş hayvan veya buna karşılık gelecek 600 bin küçükbaş hayvanın meralarda içme suyu ihtiyacı karşılanmaktadır.
Temin edilen hayvan içme suyunun hayvanlara ulaştırılması amacıyla meralarımızda hayvan suluğu (sıvat) yapımı projemiz mevcuttur. Proje kapsamında toplam 5.226 adet galvanizi sac ve beton sıvat alımı yaparak uygun mera ve hayvan otlatma alanlarına yerleştirildi.
Küçükbaş hayvancılıkla uğraşan 140 yetiştiricimize meralarda kullanabilecekleri güneş panelleri %50 hibeli olarak dağıtıldı”
“HALK ELİNDE ISLAH PROJESİ KAPSAMINDA EN FAZLA PROJESİ BULUNAN 2. İL KONUMUNDAYIZ”
“Bakanlığımızın Halk Elinde Küçükbaş Hayvan Islahı Projesi kapsamında hali hazırda 63 bin hayvan projeye dâhil edilmiş ve ıslah edilmektedir. Burada ıslah edilen hayvanlara normal desteklemelerin dışında ilave destekleme ödemeleri yapılıyor. Şuan 2 tane Akkaraman Islahı Projemiz, 7 tane Morkaraman Islah Projemiz ve 1 tane de Kıl Keçisi Islah Projemiz mevcut. Bu proje kapsamında 2011 yılından günümüze kadar 102 Milyon TL destek verildi. Halk Elinde Islah Projesi kapsamında en fazla projesi bulunan 2. il konumundayız.
Yine önümüzdeki günlerde Küçükbaş hayvancılıkla uğraşan yetiştiricilerimize %50 hibeli olarak 180 adet güneş enerjisi sistemi, 300 adet kırkım makinesi ve 800 adet sırt pompası dağıtımını gerçekleştireceğiz.
Büyükbaş ve Küçükbaş Hayvancılıkla ilgili hibe destekli projelerimizden kısaca bahsetmeye çalıştım. İlimiz için oldukça önemli olan bir diğer hayvancılık faaliyeti de arıcılıktır. İl Tarım ve Orman Müdürlüğü olarak ilimiz arıcılık sektörüne de ciddi kaynak aktardık.
Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi kapsamında 10 adet bal paketleme tesisi kuruldu. Yine Bingöl Arı Yetiştiricileri Birliği bünyesinde bulunan bal paketleme tesisinin kapasite artırımı teknoloji yenilemesi amacıyla yapılan projeye DAP Kalkınma İdaresi tarafından % 80 hibe desteği verildi
Genç Çiftçi Projeleri kapsamında 108 arıcımıza %100 hibeli olarak 3.780 adet arılı kovan ve arıcılık malzemeleri verdik.
Bunların yanında 98 arıcımıza, arıcılık alet-ekipmanları alımı için %50 hibe desteği verdik. 100 arıcımıza %50 hibeli sır alma teknesi dağıtımını gerçekleştirdik.
Kırsal Kalkınmada Uzman Eller Proje kapsamında tarım alanında lisans ve ön lisans düzeyinde eğitim almış 12 gencimizin arıcılık projesine arıcılık alet ekipman ve kovan alımları için %100 hibe desteği verdik.
Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı Projeleri kapsamında Yedisu ilçesinde 540 adet arılı kovan dağıtımı yapıldı.
13 arıcımıza organik arıcılık sertifikası verildi. Organik arıcılığa başlayan 13 arıcımıza %75 hibeli olarak 305 adet organik kovan dağıtımı yaptık.
il Müdürlüğümüzün koordinasyonunda yapılan çalışmalar neticesinde 2020-2024 yıllarında Tarım Kredi Kooperatifi tarafından Bingöllü arıcılardan 1.430 ton Bingöl Balı satın alınarak piyasaya sürüldü. Yine bir zincir marketimiz Bingöl Balı alımı için Arı Yetiştiricileri Birliğimizle protokol imzaladı.
Hayvancılık konusunda son olarak su ürünleri yetiştiriciliğinden bahsetmek istiyorum 2018 yılında göreve başladığımızda Bingöl ilinin su ürünleri üretimi 3 ton civarındaydı. Bu da Karlıova İlçemizdeki bir çiftlikte gerçekleştirilen cüzi miktardaki üretimden ibaretti. 2018 yılında ilimizdeki baraj göllerinin su ürünleri yetiştiriciliğine açılması için başlattığımız çalışmalar neticesinde Yayladere İlçemizde bulunan Özlüce Baraj Gölünde ilk üretim 2020 yılında gerçekleştirildi. Böylelikle Bingöl'de ilk kez baraj gölünde ağ kafeslerde alabalık yetiştiriciliği başlamış oldu.2020 yılında 128 ton olarak gerçekleştirilen ilk üretim 2021 yılında 356 tona, 2022 yılında 1.275 tona,2023 yılında ise 2.825 tona yükseldi.2024 üretim sezonu devam etmektedir. Haziran ayı gibi üretim verileri netleşecek olup hedef 3.500 ton civarıdır.
Özlüce Baraj Gölünde yetiştirilen alabalıklar Türk Somonu adayı olarak buradan canlı olarak Karadeniz'e naklediliyor. Karadeniz' deki büyütme tesislerinde Türk Somonu olana kadar büyütülen balıklar buradan 36 ülkeye ihraç ediliyor.
Bizler Bingöl İl Tarım ve Orman Müdürlüğü olarak ilimizin ana geçim kaynağı olan hayvancılıkla ilgili büyükbaş ve küçükbaş hayvancılık, arıcılık, su ürünleri gibi birçok konuda hayvancılığa destek olmaya devam edeceğiz.”
HABER: EYLEM ÖZEN
