1 Eylül 2023'te başlayan zorunlu arabuluculuk uygulaması, ev sahipleri ve kiracılar arasındaki pek çok sorunun mahkeme sürecine girmeden çözülmesini sağlıyor. Bu yöntem, yalnızca kira uyuşmazlıklarıyla sınırlı kalmıyor; işçi-işveren anlaşmazlıkları, kat mülkiyeti meseleleri ve komşuluk sorunları gibi çeşitli alanlarda da etkili çözümler sunuyor.
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç’un paylaştığı verilere göre, şimdiye kadar 6 milyon 223 bin 211 dosya müzakere edilmiş ve bunlardan 4 milyon 72 bin 786'sı anlaşmayla sonuçlanmış. Bu da arabuluculukta genel başarı oranını yüzde 65'e, kira uyuşmazlıklarındaki başarı oranını ise yüzde 47’ye çıkarıyor.
CNN
Arabuluculuk Örnekleri
Milliyet.com'da yer alan bir habere göre, Türkiye Arabulucular ve Arabuluculuk Merkezleri (TURAMEP) Sözcüsü Dr. Umut Metin, arabuluculuk uygulamalarının önemini iki örnekle açıkladı. İlk örnek, İstanbul Halkalı'daki bir 2+1 daire ile ilgili. Kiracı, Ocak 2024'teki 7.000 TL'lik kira bedelinin mal sahibi tarafından 12.000 TL'ye çıkarılmasının ardından iki ay boyunca bu yeni bedeli ödedi. İki ay bu yüksek bedel ödendikten sonra ev sahibi vefat etti. Kiracı, kira ödemelerini mal sahibinin eşine 12.000 TL olarak yapmaya devam etti.
Kiracı, artışı kabul etmediğini ve geçmişte hiçbir kira borcu bulunmadığını savundu. Mirasçılar, konuyu mahkemeye taşımadan önce arabulucuya başvurmayı tercih etti. Arabuluculuk sürecinde taraflar, aylık 15.000 TL üzerinden anlaşmaya vardı ve kiracının geçmiş kira borcunun olmadığı kanıtlandı. Bu sayede ödenmeyen kira iddiaları da çözüme kavuşturulmuş oldu.
Lüks Sitedeki Kira Sorunu
İkinci olay, bir lüks sitede yaşayan bir kiracı ile ilgili. Bu kiracı, site içinde kira bedellerinin 25.000 TL ile 30.000 TL arasında değiştiği bir ortamda sadece 8.000 TL ödüyordu. Çocuklarının okuluna yakınlık ve iş durumu nedeniyle iki yıl daha aynı evde kalmak istedi. Ancak, daha önce imzalanmış bir tahliye taahhüdü olduğu için, kiraya verenin avukatı tahliye sürecini başlatmıştı.
Arabuluculuk sürecinde taraflar, kiracının maaş artışına dayalı bir kira düzenlemesi yapmayı kabul ettiler. İlk yıl için TÜFE oranında bir zam yapılacak, ardından 2025 Mart ayında kiracının maaşına yapılacak zamma ek bir artış olacaktı.
Kiracı, 2026 Kasım ayına kadar konutta kalabilecekti ve bu tarihte tahliye taahhütnamesini noterden eşinin de imzasıyla teslim edecekti. Böylece, taraflar hem tahliye sürecini planlamış hem de kiracı için makul bir kira çözümü oluşturmuş oldular.
Bu tür arabuluculuk örnekleri, uyuşmazlıkların mahkemeye başvurmadan, tarafların uzlaşmasıyla nasıl etkili bir şekilde çözülebileceğini gösteriyor.